Για τον Άγιο Οικουμένιο υπάρχει κάποια διχογνωμία μεταξύ ερευνητών τόσο για την ταυτότητά του, όσο και για το πότε ακριβώς έζησε.
Κατά μία άποψη, ο Άγιος Οικουμένιος έζησε στα τέλη του 10ου αιώνα (995 μ.Χ.). Μελέτησε τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας και αναδείχτηκε άριστος ερμηνευτής των αγίων Γραφών. Συνέγραψε Ερμηνείες στις Πράξεις των Αποστόλων, στις 14 Επιστολές του Παύλου, στις 7 Καθολικές και στην ιερά Αποκάλυψη του Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου. Έτσι αφού εκτιμήθηκε από τους συγχρόνους του για το άμεμπτο ήθος του και την μεγάλη εξωτερική του μόρφωση, προκρίθηκε για τον επισκοπικό θρόνο της Τρίκκης (στην Θεσσαλία), τον οποίο κόσμησε σαν καλός Ποιμένας και του Αρχιποιμένα Χριστού μαθητής, και απεβίωσε ειρηνικά.
Σύμφωνα όμως με ισχυρή και αδιάκοπη παλαιά τοπική παράδοση, ο Άγιος Οικουμένιος έζησε τον 4ο μ.Χ. αιώνα, όπως αναφέρεται και στο Εγκώμιο που έγραψε γι’ αυτόν τον 14ο αιώνα μ.Χ. ο λόγιος μητροπολίτης Λαρίσης Άγιος Αντώνιος ο επονομαζόμενος νέος θεολόγος.
Σύμφωνα λοιπόν με το εν λόγω Εγκώμιο, ο Άγιος Οικουμένιος καταγόταν από την Καππαδοκία και ήταν ανιψιός του Αγίου Αχιλλείου Λαρίσης (15 Ε΄) και εξάδελφος του Αγίου Ρηγίνου επισκόπου Σκοπέλου (25 Β΄). Ακολούθησε τον πνευματικό του πατέρα, διδάσκαλο και θείο Άγιο Αχίλλειο στην Λάρισα και τελικά εκλέχτηκε επίσκοπος Τρίκκης, εκπληρώνοντας έτσι την μεγάλη επιθυμία του θείου του να τον δει ιεράρχη. Οι δυο τους έλαβαν μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο (325 μ.Χ.) στην Νίκαια της Βιθυνίας κατά του αιρετικού Αρείου, όπου και θαυματούργησαν εις απόδειξη της ορθής πίστης (λίθος ανέβλυσε μύρο) στην Θεότητα του Λόγου Κυρίου Ιησού Χριστού. Ο Άγιος Οικουμένιος απεβίωσε πλήρης ημερών αφού διαποίμανε θεοφιλώς την Επαρχία του στην Θεσσαλία και αναδείχτηκε θαυματουργός.
Τα τίμια λείψανα του Αγίου Οικουμένιου φυλάσσονταν σε λάρνακα στον ναό του αρχαγγέλου Μιχαήλ, που βρισκόταν μέσα στο φρούριο της πόλεως των Τρικάλων.
Στο χωριό Χαϊδεμένη Τρικάλων υπάρχει ομώνυμος ναός του Αγίου Οικουμενίου, απέναντι από τον λόφο Καταφύγι, όπου σύμφωνα με την παράδοση αποσυρόταν ο Άγιος Οικουμένιος για ησυχία και πνευματική περισυλλογή.
Ἀπολυτίκιον, ἦχος πλ. δ΄.
Ὀρθοδοξίας ὁ φωστήρ, Ἐκκλησίας τό στήριγμα καί διδάσκαλε, Ἱεραρχῶν ἡ καλλονή, τῶν θεολόγων ὑπέρμαχος ἀπροσμάχητος, Οἰκουμένιε θαυματουργέ, Τρίκκης τό καύχημα, κῆρυξ τῆς πίστεως, ἱκέτευε διά παντός σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.