ΟΤΑΝ ρίξει κανεὶς μιὰ ἀναμμένη δάδα σ’ ἕνα σπίτι, πρῶτα ἀρχίζουν νὰ καίγονται τὰ πιὸ εὔφλεκτα ἀντικείμενα τοῦ σπιτιοῦ. Καίγονται αὐτὰ ποὺ εἶναι ἀπὸ ἄχυρο καὶ καλάμι, καὶ στὴ συνέχεια ὅ,τι εἶναι φτιαγμένο ἀπὸ ξύλο καὶ οὕτω καθεξῆς. Ἡ φωτιὰ τότε φουντώνει καὶ καίει ὅλο τὸ σπίτι.
Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὸν ἄνθρωπο. Ἡ φλόγα τῶν παθῶν καίει πρῶτα τὴν καρδιά, ἐπειδὴ ἡ καρδιὰ εἶναι τὸ πιὸ εὐαίσθητο ὄργανο τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης. Ὅταν πιάσει φωτιὰ ἡ καρδιά, καίγεται καὶ ὁλόκληρη ἡ ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου. Ὅταν κατακτηθεῖ ἡ καρδιὰ ἑνὸς ἀνθρώπου τότε κατακτιέται καὶ ὅλος ὁ ἄνθρωπος. Ὅταν ἡ καρδιὰ καταστραφεῖ, τότε καταστρέφεται τὸ πᾶν. Ἄν ἡ καρδιὰ γίνει μοχθηρή, τότε γίνεται μοχθηρὸς καὶ ὁ ἄνθρωπος, γιατὶ ἀπὸ τὴν καρδιὰ πηγάζουν ἡ ἀγάπη ἤ τὸ μῖσος, ἡ σοφία ἤ ἡ ἀνοησία, ἡ καθαρότητα ἤ ἡ ἁμαρτία, ἡ ζωὴ ἤ ὁ θάνατος.
Ἄν ἡ καρδιὰ ἑνὸς χριστιανοῦ πιστεύει στὸ Θεό, τότε ἡ πίστη τοῦ δίνει μεγάλη δύναμη. Μὲ τὸν ἴδιο τρόπο ἡ καρδιὰ δίνει δύναμη καὶ στὴ γλῶσσα νὰ μιλᾶ μὲ πειστικότητα. Ἡ γλῶσσα ἑνὸς ἀνθρώπου, εἴτε εἶναι ἔμπιστος ἀγγελιοφόρος, ποὺ μεταφέρει πιστὰ ὅ,τι τοῦ ζήτησαν νὰ ἀναγγείλλει, εἴτε εἶναι ὁ ψεύτης κήρυκας, ποὺ μεταδίδει παντοῦ καὶ στὸν καθένα ψέματα.
Ὁ πάνσοφος Σωτήρας μας εἶπε: Ὅσα βγαίνουν ἀπὸ τὸ στόμα προέρχονται ἀπὸ τὴν καρδιὰ (Ματθ. 15, 18). Καὶ ὁ σοφὸς Ἀπόστολος Παῦλος εἶπε: Πραγματικά, ὅποιος πιστεύει μὲ τὴν καρδιά του, ὁδηγεῖται στὴ δικαίωση, κι ὅποιος ὁμολογεῖ μὲ τὸ στόμα, ὁδηγεῖται στὴ σωτηρία (Ρωμ. 10, 10). Μὲ τὴν καρδιὰ πιστεύει ὁ ἄνθρωπος στὴ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ, καὶ μὲ τὸ στόμα ὁμολογεῖ τὴν πίστη του. Ὁ Θεὸς κρίνει αὐτὸ ποὺ κρύβει ἡ καρδιὰ καὶ δὲν μποροῦμε νὰ τὸν κοροϊδέψουμε μὲ τὴ γλῶσσα. Οἱ ἄνθρωποι σχηματίζουν θετικὴ ἤ ἀρνητικὴ γνώμη γιὰ ἕναν ἄνθρωπο ἀπὸ ὅσα λέει ἡ γλῶσσα του, ἐπειδὴ δὲν ξέρουν αὐτὸ ποὺ κρύβει ἡ καρδιά του.
Ἀδελφοί μου, μελετῆστε τὴν Ἁγία Γραφὴ πρὶν ἀπὸ κάθε βιβλίο καὶ περισσότερο ἀπὸ ὅλα τὰ βιβλία. Ἡ κοσμική σας μόρφωση, ἄν δὲν ἔχετε χάρη Θεοῦ, θὰ συμβάλλει στὴν καταστροφή σας καὶ ὄχι στὴν σωτηρία σας. Ἄν διαβάζετε τὰ πάντα καὶ δὲν μελετᾶτε τὴν Ἁγία Γραφή, ἡ μόρφωσή σας δὲν θὰ σᾶς βοηθήσει. Μαζὶ μὲ τὴν Ἁγία Γραφὴ μελετῆστε τοὺς βίους τῶν Ἁγίων τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας.
Ὅλα τὰ βιβλία αὐτοῦ τοῦ κόσμου δὲν μποροῦν νὰ προσφέρουν στὴν ἀνθρώπινη ψυχὴ ἐκείνη τὴ δύναμη, ἐκείνη τὴν παρηγοριὰ καὶ ἐκείνη τὴν γλυκύτητα ποὺ προσφέρει στὴν ψυχὴ ἡ Ἁγία Γραφὴ καὶ ἡ μελέτη τῆς ζωῆς τῶν Ἁγίων.
Γιὰ παράδειγμα στὸν Βίο τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Χαραλάμπους, αὐτοῦ τοῦ θαρραλέου Ἁγίου, διαβάζουμε πὼς στὴν ἡλικία τῶν 113 ἐτῶν φώναξε στὸν ἄθεο βασανιστή του: στὴ δική μου καρδιὰ δὲν ὑπάρχει κακία, καὶ στὴ δική μου γλῶσσα δὲν ὑπάρχει ψέμα.
Ὁρίστε ἀδελφοί μου! Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀλφαβητάρι τῆς χριστιανικῆς πίστης: Πρῶτο, νὰ μὴν ἔχουμε κακία στὴν καρδιά, δεύτερο, νὰ μὴν ὑπάρχει ψέμα στὴ γλῶσσα μας. Ἀδελφοί μου, στὴν ἔλλειψη αὐτῆς τῆς πίστης ὀφείλεται ἡ κακία καὶ τὸ ψέμα ποὺ ταλαιπωρεῖ τὴν ἀνθρωπότητα σήμερα. Ἡ κακία κυρίεψε τὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου, καὶ γι’ αὐτὸ τὸ λόγο ἡ γλῶσσα του ἔγινε ἐργαλεῖο τῆς κακίας. Δὲν μπορεῖ ἡ γλῶσσα νὰ μιλάει γιὰ τὴν δικαιοσύνη καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἄν ἡ καρδιὰ εἶναι γεμάτη κακία. Ἄν στὴν πηγὴ τὸ νερὸ εἶναι ἀκάθαρτο, τότε καὶ ἡ βρύση θὰ μᾶς δώσει νερὸ βρώμικο. Ἡ γλῶσσα εἶναι δοῦλος τῆς καρδιᾶς. Ὅταν ἡ γλῶσσα λέει ψέματα πολὺ γρήγορα προδίδει τὸ ἀφεντικό της, τὴν καρδιά.
Τί εἶναι ψέμα; Εἶναι ἡ παραποιημένη ἀλήθεια.
Τί σημαίνει «λέω ψέματα»; Σημαίνει πὼς μεταμφιεζόμαστε μὲ τὰ ροῦχα τῆς ἀλήθειας, πὼς χρησιμοποιοῦμε λόγια ἀληθοφανῆ, γιὰ νὰ φαινόμαστε εἰλικρινεῖς, παρουσιάζουμε τὴ γιαγιὰ γιὰ νύφη, ἀλείφοντάς την μὲ ἄσπρη πούδρα καὶ βάφοντάς της μὲ κοκκινάδι. Τὸ ψέμα δὲν τολμάει νὰ κάνει οὔτε ἕνα βῆμα μὲ τὸ πραγματικό του ὄνομα, ἐπειδὴ ὁπουδήποτε τολμήσει νὰ παρουσιαστεῖ ὡς ψέμα, κανεὶς δὲν τὸ δέχεται. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο τὸ ψέμα εἶναι ἡ σκιὰ τῆς ἀλήθειας. Μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο ἐπιδιώκει τὸ ψέμα νὰ γίνει πιστευτὸ ὡς ἀληθινό.
Ἡ καρδιὰ ποὺ κρύβει κακία καὶ ἡ γλῶσσα ποὺ λέει ψέματα, ἀδελφοί μου, ἀποτελοῦν τὶς αἰτίες τῆς κακοδαιμονίας τῆς ἀνθρωπότητας στοὺς καιρούς μας. Ἡ μοχθηρία καὶ δολιότητα –αὐτὲς οἱ δύο κακὲς μάγισσες τοῦ κόσμου- νὰ ξέρετε, θὰ συνεργαστοῦν ἀσταμάτητα, γιὰ νὰ προκαλέσουν καὶ τρίτη παγκόσμια πυρκαγιά, ποὺ θὰ εἶναι πολὺ τρομακτική, πιὸ τρομακτικὴ ἀπὸ τὶς δύο προηγούμενες.
Ἀγωνιστεῖτε, ἀδελφοί μου, ἐναντίον τῆς κακίας καὶ τοῦ ψέματος, ξεκινώντας ἀπὸ τὸν ἑαυτό σας.
Ἀγωνιστεῖτε ἐναντίον τῆς κακίας ποὺ φωλιάζει στὴν καρδιά σας καὶ ἐναντίον τοῦ ψέματος ποὺ ὑπάρχει στὴ γλῶσσα σας, γιὰ νὰ ἐμποδίσετε ἕνα νέο Παγκόσμιο πόλεμο.
Ἄς ξεκινήσουμε πρῶτα ὁ καθένας μας ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του. Ἄς γιατρέψει ὁ καθένας μας πρῶτα τὸν ἑαυτό του. Ἔτσι μᾶς διδάσκει ὁ Χριστός μας: Γιατρέ, γιάτρεψε πρῶτα τὸν ἑαυτό σου. Ἀπὸ ὁπουδήποτε ἀλλοῦ ἄν ξεκινήσετε, δὲν θὰ κατορθώσετε τίποτε…
Στὸν Θεάνθρωπο Χριστὸ ἀνήκει ἡ δόξα καὶ εὐχαριστία εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
(Ἁγίου Νικολάου Ἐπισκόπου Ἀχρίδος, Μέσα ἀπὸ τὸ Παράθυρο τῆς Φυλακῆς –
Μηνύματα πρὸς τὸν λαό, ἐκδ. «Ὀρθόδοξος Κυψέλη», Θεσσαλονίκη 2012, σελ. 86-89).